Nadere adviezen BM inzake coronacrisis

19 maart 2020

De impact van het coronavirus is groot. De beperkende maatregelen die vanuit de overheid worden uitgevaardigd, grijpen steeds dieper in. Ook voor de kerken.

We leven van harte mee met allen die door dit virus getroffen zijn. Met die families in wier midden er vanwege dit virus rouw en verdriet is. Met onze overheid die voor de niet geringe opdracht staat om te midden van de veelheid aan onzekerheden toch met vaste hand leiding te geven. Met allen die in de zorg werkzaam zijn en midden in de frontlinie staan. Ook met allen die vanwege deze crisis getroffen worden in hun werk, inkomen en bedrijf. En met de vele anderen die geraakt worden door de gevolgen van deze virusuitbraak. We denken aan het onderwijs, aan onze ouderen en kwetsbaren, aan de mensen in de verpleeghuizen die geen bezoek meer mogen ontvangen, enzovoort, enzovoort. Laten we hen allen gedenken in ons meeleven, in onze voorbede en waar mogelijk metterdaad helpen en steunen.

De genomen maatregelen raken ook het functioneren van kerk en gemeenten. We zijn dankbaar dat de erediensten afgelopen zondag voor een groot deel voortgang konden hebben, zij het onder de beperkende voorwaarde dat niet meer dan 100 aanwezigen de dienst mochten bijwonen. Het heeft kerkenraden en kerkvoogdijen soms heel wat hoofdbrekens gekost maar naar onze indruk is alles overal in goede orde is verlopen. Velen hebben via de daartoe geëigende middelen thuis meegeluisterd en zijn op die wijze toch van harte verbonden geweest met de dienst van Woord en gebed, zoals die plaatsvond in het hun zo vertrouwde kerkgebouw. Gods huis wil juist ook in deze dagen een ‘huis van gebed’ zijn.

Als Salomo bij de inwijding van de tempel voorbede doet voor zijn volk, somt hij tal van situaties op die zich onder zijn volk kunnen voordoen. Hij noemt in dit verband ook ‘als er pest wezen zal’ (1 Koningen 8:37b). Het maakt duidelijk van welk een wezenlijke waarde het gebed juist in dagen van rondwarende virussen en epidemieën is. In Zijn antwoord op dit gebed van Salomo maakt de Heere duidelijk waar het Hem om gaat als wij in onze nood tot Hem roepen. Ons gebed kan en mag niet op zichzelf staan maar dient vergezeld te gaan van verootmoediging, bekering, geloof, vernieuwing van het leven en hartelijke wederkeer tot Hem. En dat te beginnen bij onszelf. De Heere getuigt: ‘Zo Ik pest zend onder Mijn volk, en Mijn volk over dewelke Mijn Naam genoemd wordt, zich verootmoedigt en bidt, en zij Mijn aangezicht zoeken, en zich bekeren van hun boze wegen; zo zal Ik uit de hemel horen, en hun zonden vergeven, en hun land genezen’ (2 Kronieken 7:13slot en 14). Ziedaar de kern van de uitweg in de coronacrisis.

Laat er het gebed zijn om de krachtige doorwerking van Zijn Geest opdat deze vrucht er zal zijn in onze harten en gezinnen, in het midden van kerk en gemeente, maar niet minder ook in ons land en wereldwijd. We leven heen naar Goede Vrijdag en Pasen. In Christus is de dood overwonnen. In Hem is genade voor de grootste zondaar. In Hem is veiligheid tot in eeuwigheid. In Hem is een rust en vrede ‘die alle verstand te boven gaat’. En daarom: ‘Dat Israël op den HEER’ vertrouw/ Zijn hoop op Gods ontferming bouw’/ En stil berust in Zijn beleid/ Van nu, tot in all’ eeuwigheid’ (Psalm 131:4).

Overleg met minister Grapperhaus
Woensdagmiddag 18 maart heeft er overleg plaatsgevonden tussen minister Grapperhaus die niet alleen minister van justitie maar ook minister van eredienst is, en de kerken. Aan de hand daarvan geven we u een update van de laatste stand van zaken met betrekking tot de maatregelen die de kerken raken.

Kerkdiensten
1. Kerkdiensten kunnen voortgang hebben tot een maximum van 100 personen. Dit laatste is inclusief predikant, ambtsdragers, kerkvoogden, organist en koster(s). Laat de mensen daarbij zoveel als mogelijk is verspreid over de kerk plaatsnemen. Naast het ‘honderd mensen criterium’ geldt namelijk ook het ‘1,5 meter afstandscriterium’. Dit laatste betekent dat je in kleine kerkruimten op een maximum van minder dan honderd personen uitkomt. Het kan zijn dat er plaatselijk door overheid of GGD aanvullende verordeningen worden gegeven, houdt u daaraan en wees daarin een voorbeeld naar anderen.

2. Adviseer gemeenteleden met een kwetsbare gezondheid zoals ouderen en zij die gezondheidsklachten hebben, thuis te blijven en via de kerktelefoon of andere internet- of audioverbinding mee te luisteren. Datzelfde geldt ook voor mensen met lichte verkoudheidsklachten en dergelijke.

3. Eventueel kunnen kerkenraden van grotere gemeenten besluiten de gemeenteleden roulerend uit te nodigen voor een kerkdienst. Dit kan bijvoorbeeld per wijk of op alfabetische volgorde gedaan worden. Op grond van verordeningen van verschillende veiligheidsregio’s adviseren wij u dringend om niet meer diensten te beleggen dan gewoonlijk, kortom maximaal twee per zondag.

4. Trouwdiensten kunnen in principe voortgang hebben maar wel binnen de regels zoals onder aandachtspunt 1 genoemd. Wijk desnoods uit naar een naburig kerkgebouw waar meer ruimte beschikbaar is.

5. De eerder gegeven adviezen met betrekking tot de eredienst blijven van kracht. Geadviseerd wordt om de bediening van de sacramenten voorlopig uit te stellen, de collecten uitsluitend bij de uitgang te laten plaatsvinden en de kinderoppas te annuleren.

6. Voor begrafenissen kunnen per situatie afwijkende regelingen gelden. Ongetwijfeld is de begrafenisondernemer op de hoogte van de geldende richtlijnen in uw gemeente of regio. Voor informatie inzake rouwdiensten in zijn algemeenheid verwijzen we u naar de richtlijnen van het RIVM en de BGNU:
-https://www.rivm.nl/coronavirus/covid-19/informatie-voor-professionals/postmortale_zorgverlening of
-https://www.bgnu.nl/leden/nieuws/2020/uitvaartbranche-treft-maatregelen-ter-verspreiding-van-het-coronavirus/

7. Verder adviseren wij predikanten die (in)direct in contact zijn geweest met getroffenen van het coronavirus hun reisbewegingen te beperken. Sommige kerkenraden hebben besloten om alleen de eigen predikant te laten voorgaan. Degene die als gastpredikant zou voorgaan, kan dan zo mogelijk de dienst vervullen in de gemeente waar de eigen predikant zou voorgaan.

8. Om verdere verspreiding van het virus tegen te gaan zijn met ingang van 16 maart alle scholen gesloten. In lijn hiermee adviseren we zeer dringend om al het verenigingsleven/ winterwerk voorlopig tot minimaal 6 april op te schorten.

Pastoraat
9. Als de pastorant of uzelf last heeft van een neusverkoudheid, hoesten, keelpijn of koorts, moet u sociale contacten vermijden. Binnen de richtlijnen van de overheid adviseren we u om het pastoraat te beperken tot het strikt noodzakelijke. Contact kan eventueel ook telefonisch of op een andere wijze worden onderhouden. In nood- of crisissituaties dient in goed overleg tussen pastorant/familie en predikant overwogen te worden wat mogelijk is om toch herderlijke zorg te verlenen.

10. Pastorale zorg voor corona patiënten dient in nauw overleg met familie en GGD plaats te vinden.

Communicatie
11. Het breed moderamen beseft de impact van bovenstaande. Daarom is het van belang dat kerkenraden gemeenteleden zo duidelijk mogelijk informeren. Dat kan zowel via de website als via de andere in de gemeente gebruikelijke kanalen.

Verdere informatie is te raadplegen op verschillende websites:
- https://www.rivm.nl/nieuws/actuele-informatie-over-coronavirus
- https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19

Daarnaast wordt er specifiek voor kerken informatie beschikbaar gesteld door het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO). Zie hiervoor de website: http://www.cioweb.nl/category/nieuws/